Güncel Haberler, Haber, Haberler: * Kemale gelen birinin hocasına uymaması câizdir

8 Ocak 2021 Cuma

* Kemale gelen birinin hocasına uymaması câizdir

8 Ocak 2021, Cuma

Kemale gelen birinin hocasına uymaması câizdir

Sual: Kemale gelen kimsenin bazı işlerde hocasına uymaması câiz midir? Eshâb-ı kiram efendilerimizin bazı ictihadlarının Resûlullah efendimize uymadığı olmuş mudur?

Cevap: İmam-ı Rabbani hazretleri Mektûbât kitabının birinci cildi 292. mektubunda buyuruyor ki: Bir kimse, vâsıtanın yardımı ile Fenâ ve Bekâ mertebesine kavuşarak, ilham ve firaset yolu kendisine açılırsa ve Ondan bu müjdeyi alırsa ve kemâle geldiğini işitirse, o zaman, ilham olunan birkaç şeyde Ona uymaması ve kendi ilhamına göre hareket etmesi câiz olur. Çünkü böyle yükselen bir mürit, rehbere uymadan kurtulmuştur. Başkasına uyması hata olur. Resûlullahın “sallallahü aleyhi ve sellem” Eshâbı ictihad işlerinde yani Kur’ân-ı kerimde ve hadîs-i şeriflerde açıkça bildirilmemiş olan şeylerde, O Serverin ictihadından ayrılmışlardır. Bunların birkaçında, Eshâbın ictihadı doğru olmuştur. Çok okuyanlar, böyle olduğunu bilirler. Bundan anlaşılıyor ki, olgunlaşan birinin vâsıtaya uymaması câizdir. Ona uymaması edebsizlik olmaz. Hatta bu mertebenin edebi, ona uymamaktır. Eğer böyle olmasaydı, edeblerin en yüksek mertebesine varmış olan Eshâb-ı kiram, hiç uymamazlık etmezlerdi. İmâm-ı Ebû Yûsüfün, ictihad mertebesine yükseldikten sonra, imâm-ı a’zam Ebû Hanîfeye uyması doğru değildir. Kendi reyine uyması, İmâm-ı a’zama uymaması doğrudur “radıyallahü anhümâ”. İmâm-ı Ebû Yûsüfün, (Kur’ân-ı kerimin mahlûk olup olmamasında, Ebû Hanîfe ile altı ay çekiştim) dediği meşhurdur. Sanatların ilerlemesi, düşüncelerin birbirlerine eklenmesi ile olur. Bir düşünce ile kalsaydı, ilerleme olmazdı. Sîbeveyh zamanında olan Nahiv bilgisine yeni buluşlar ve yeni görüşler eklenerek, bugün yüz kat fazla artmıştır. Fakat, bu ilmin temelini kuran odur. Üstünlük onundur. Her şeyin üstünü, kurucusudur. Yükseltmek şerefi ise, sonra gelenlerindir. Bundan dolayıdır ki, hadîs-i şerifte, (Ümmetim, yağmura benzer. Öndekiler mi, sondakiler mi daha iyidir, belli olmaz) buyuruldu. (Mektûbât Tercemesi s. 464)