* Kağıt veya madeni parayı birbiriyle değiştirmek

31 Eylül 2021, Salı
Kağıt veya madeni parayı birbiriyle değiştirmek
Sual: Kağıt veya madeni parayı birbiriyle değiştirirken birisi veresiye olur mu? Tayin edilen malın kendisi verilmeyip benzeri verilebilir mi? Cevap: (Bedâyı’) kitabının sahibi “rahmetullahi teâlâ aleyh”, beşinci cüz, 236. cı sahifesinde diyor ki, (Aynı sayıda fülüsü birbirleri ile değiştirirken [kağıt veya metal para bozdururken] veya fülüs verip fülüsten başka şey [altın, gümüş veya başka bir ayn] satın alırken, fülüs hep semen olur. Tayin edilince taayyün etmez. Kabzedilmedikçe deyn olur. Nakdeyn ile değiştirilirken, ayrılmadan önce, iki karşılıktan birinin kabzolunarak taayyün etmesi lâzımdır. Çünkü, burada fâizin iki şartı da yok ise de, deynin deyn karşılığı satılması bâtıldır. Fülüs, aynı sayıda [yani, itibari kıymetleri aynı olarak] fülüs ile değiştirilirken, fâizin bir şartı bulunduğu için [veresiyesi haram olacağından] iki karşılığın da kabzolunmaları lâzımdır. Fülüs, başka sayıda fülüs ile değiştirilirse, [bir yüzlük verip, kıymetlerinin toplamı yüzden az olan ufaklık alınırsa], fâizden kurtulmak için, iki karşılığın da tayin edilmeleri lâzımdır. Şeyhayne göre, ancak bu hâlde [ve selem satışında] niyet etmekle fülüs semenlikten çıkar. Uruz gibi olurlar. Tayin edilince, taayyün ederler. Fakat, yine adet ile ölçülürler. Fâizin bir şartı bulunduğu için, yani aynı cins oldukları için, tayin edilmekle, satışın peşin yapılması temin edilmiş olur. Tayin edilen malın kendisi verilir. Benzerleri verilemez). Birisinin tayin edilmesi de kâfi ise de, deynin semen olması ve bunun ayrılmadan önce kabzedilmesi lâzım olur. Bankada, bono kırdırmanın caiz olmadığı buradan da anlaşılmaktadır. Zimmînin zimmîlerle ve Müslümanlarla alış-verişi, Müslümanların birbirleri ile alış-verişi gibidir. Yalnız kendi aralarında domuz ve şarap satmaları da caizdir. Dâr-ül-harbde [yani, Yahudi, Hristiyan veya müşriklerin memleketlerinde] bulunan mürtedin malları onun mülkü değildir. (Tam İlmihal s. 855)
Dinimiz İslam İnternet Radyosu	Huzura Doğru TV
Dini sualler için Üye olmak için  |  Üyelikten ayrılmak için   Google mail grubu sayfası   www.hakikatkitabevi.net   www.dinimizislam.com