Güncel Haberler, Haber, Haberler: * Rehin vermek

31 Ekim 2016 Pazartesi

* Rehin vermek

2 Kasım 2016, Çarşamba

Rehin vermek

Sual: Rehin vermek ne demektir ve neler rehin verilebilir?

Cevap: Rehin vermek, yani ipotek (hypotéque) etmek demek, bir sebepten dolayı, bir şeyi hapis etmek, alıkoymak demektir. İslâmiyette ise, ödenecek mal karşılığı olarak, bir malı, alacaklıda veya başka âdil bir kimsede, emanet bırakmak demektir. Rehin ancak, mal borcu için verilir. Öldürmek, yemin hakları, işçinin iyi çalışması, misafirin hırsızlık etmemesi için rehin istenmez. Rehin zor ile alınmaz. Rehin, akit ile, yani icap ve kabul ile, yani sözleşme veya mektuplaşma ile yapılır. Rehini verip, almaları, yani malın teslim olunması da lâzımdır. Teslim olunmadan önce, borçlu rehini vermekten vazgeçebilir. Rehin bırakılan malın, satılmağa elverişli olması şarttır. Tartı ile, hacim ile ölçülen her şey, altın, gümüş eşya, para, rehin verilebilir. Ortak olan bir şeydeki kendi payını rehin vermek caiz değildir. Ağaçtaki meyveyi ağaçsız olarak, tarladaki ekini tarlasız olarak rehin vermek ve meyveli ağacı meyvesiz olarak, ekinli tarlayı ekinsiz rehin vermek caiz değildir. Evi, eşyası ile de rehin vermek caizdir. Hayvan, üzüm şırası rehin verilir. Alacaklı, rehinden vazgeçebilir. Borçlu vazgeçemez. Rehin, borç ödeninceye kadar hapis olunur. Önce, borç ödenir. Sonra, rehin geri verilir. Borçlu ölürse, bunun vârisi, rehini satarak, parası ile borcu öder. Sonra, rehini alıp, müşteriye teslim eder. Geri kalan parası, başka alacaklılara verilir. Satış semeninin ödeme zamanı gelince borçlu, rehini satmak için, alacaklıyı veya başka bir âdil kimseyi vekil edip sattırır veya kendi satar. Semenden borcu ödeyip, sonra rehin kurtarılır. Borçlu, rehindeki malını, alacaklının izni olmadan satamaz. Satmak için, isteyemez. Alacaklı, rehini alırken, bunu ileride satmağa kendisinin vekil edilmesini şart edebilir. Borçlu bunu kabul edince, sonra azledemez. Borçlu ölürse de, azil olmaz. Rehin helâk olursa, kıymeti az ise, aradaki farkı borçludan ister. Rehin, alacaklının borcu istemesine mâni olamaz. Malı olup da ödünç aldığını ödemezse, onu hapis ettirmesine de mâni olamaz. (Tam İlmihal s. 853)